YALAN HABER
“Darülaceze Başkanlığı, Deprem Bölgesinden Gelen Çocuklarla İlgilenecek Gönüllü Anne ya da Abla Olabilecek Vatandaşlar Arıyor” İddiası
DOĞRUSU NE?
Depremzede çocuklar ve koruma altındaki mevcut çocukların tüm bakım ve ihtiyaçları Darülaceze Başkanlığı tarafından karşılanmaktadır. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ve Darülaceze Başkanlığı, koordineli şekilde çalışmalarını yürütmektedir. Darülaceze Başkanlığı tarafından herhangi bir gönüllü annelik veya ablalık çağrısında bulunulmamıştır. Kurum yalnızca ayni ve nakdi bağış kabul etmektedir.
YALAN HABER
“Deprem Bölgesinde Kullanılacak Ekipman ve İş Makinası Gibi Kritik Araçların Gümrük Vergilerinin Kaldırılmadığı” İddiası
DOĞRUSU NE?
Ticaret Bakanlığı, depremin hemen akabinde acil durum ekipmanının yurda giriş işlemlerinin kolaylaştırılması için talimat vermiştir. Yardım malzemeleri ve bu ekipman, gümrük vergisinden muaftır. Ticaret Bakanlığı’nın “Yurt Dışından Gönderilen Yardım Malzemelerinin Gümrük İşlemlerine İlişkin Duyuru”su 7 Şubat tarihinde yayımlanmıştır. Söz konusu iddia ise, 9 Şubat 2023 tarihinde ortaya atılmıştır.
YALAN HABER
“Hatay T Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumunda Deprem Sonrası Yaşanan Olaylarda Kadın Hükümlü ve Tutuklulara Tecavüz Edildiği” İddiası
DOĞRUSU NE?
Deprem sonrası bir kısım adli hükümlü ve tutuklu, firar teşebbüsünde bulunmuş, ardından yangın çıkarmıştır. Yasal mevzuat çerçevesinde firar girişimine gerekli müdahalede bulunulmuş, firar girişimi engellenmiş ve yangın söndürülmüştür. Müdahale sorasında 12 adli hükümlü ve tutuklu yaralanmış, yaralılardan 3’ünün vefat ettiği açıklanmıştır. Ceza infaz kurumunda kadın hükümlü/tutuklulara tecavüz edildiği gibi iddialar tamamen asılsızdır. Firar teşebbüsüyle ilgili adli ve idari tahkikat başlatılmıştır.
YALAN HABER
“Deprem Bölgesinde Millet Cenazelerini Toprağa Veremiyor, Savcılar Mesai Bitti Diye İşlem Yapmıyor” İddiası
DOĞRUSU NE?
10 ilimizi etkileyen deprem felaketinin ardından mevcut savcılara ilave olarak Hakimler ve Savcılar Kurulu tarafından deprem bölgesindeki illere 304 ilave savcı görevlendirilmiştir. Ölü muayene işlemlerinin en kısa sürede yapılabilmesi için bu illerdeki savcılar, mesai mefhumu gözetmeksizin 7/24 esasına göre görev yapmaktadır. Sağlık Bakanlığına bağlı bölgede görev yapan hekimlere ilave olarak Adalet Bakanlığı Adli Tıp Kurum Başkanlığı tarafından da deprem bölgesindeki ölü muayene işlemleri için 258 ilave Adli Tıp Uzmanı ve Teknikeri görevlendirilmiştir. Yapılan bu görevlendirmeler ile depremde hayatını kaybeden vatandaşların cenazelerine ilişkin ölü muayene işlemleri hızlı bir şekilde yapılmakta ve cenazeler yakınlarına en kısa sürede teslim edilmektedir.
YALAN HABER
“TÜBİTAK Depremin Meydana Geldiği Bölgeyle İlgili Projeyi Reddetti” İddiası
DOĞRUSU NE?
Yer Bilimci Prof. Dr. Naci Görür’ün Kahramanmaraş’ta meydana gelen depremlerle ilgili, “Depreme ilişkin proje hazırladık. Harita Genel Müdürlüğü ile valiliklerle, belediyelerle proje hazırladık. Devlet Planlamaya, TÜBİTAK’a sunduk reddedildi” açıklaması manipülasyon içermektedir. 2010 yılında sunulan iddiaya konu 110G101 numaralı ve “Doğu Anadolu Fay Zonu Boyunca Güncel Deformasyonun Ölçülmesi ve Bu Zonda Yer Alan Yerleşim Alanları İçin Tehlike Analizlerinin Yapılması (DAFTAP)” başlıklı TÜBİTAK Kamu Araştırmaları Destek Grubu (KAMAG) 1007 projesi için revize verilmiştir. Söz konusu projede müşteri kurumlar olarak Elazığ Valiliği, Elazığ Belediye Başkanlığı, Bingöl Valiliği, Bingöl Belediye Başkanlığı, Malatya Belediye Başkanlığı, Kahramanmaraş Valiliği, Kahramanmaraş Belediye Başkanlığı yer almaktadır. Dünyada benzer görevi yerine getiren muadil kuruluşlar gibi TÜBİTAK da proje değerlendirme ve destek süreçlerini yazılı ve açık usul ve esaslar çerçevesinde yürütmektedir. Projeye, “Valilikler ve/veya belediyeler, kendi sorumluluk alanı dışında, ülkenin diğer bölgelerini de ilgilendiren sorun ve ihtiyaçlara ilişkin projelerde tek başına müşteri kurum olamaz” koşulunu yerine getirmediği için revize verilmiştir. İade sonrası 2010 yılından bu yana herhangi bir düzeltme veya yeniden başvuruda bulunulmamıştır. Ayrıca, Prof. Dr. Naci Görür bugüne kadar TÜBİTAK’a yürütücü ya da araştırmacı olarak 1992-2012 yılları arasında 17 proje sunmuştur. Bu 17 projeden 13 tanesi desteklenmiştir. Görür’ün yürütücü ve araştırmacı olarak yer aldığı ve sonuçlanan 10 projesine 2023 sabit fiyatlarıyla yaklaşık 11 milyon TL ödenek aktarılmıştır. TÜBİTAK, deprem konusunu öncelikli alan olarak değerlendirerek yapılan proje başvurularını titizlikle dikkate almakta ve başvuru yapılması konusunu teşvik etmektedir.
YALAN HABER
“Afet Bölgelerindeki Arama Kurtarma Çalışmalarında TSK Devreye Girmedi” İddiası
DOĞRUSU NE?
Türk Silah Kuvvetleri’nin afet bölgesindeki çalışmalarının bir kısmı şöyledir: Arama kurtarma çalışmalarına destek sağlayan binlerce askerimiz aynı zamanda arama kurtarma ekiplerinin daha iyi çalışabilmeleri için ihtiyaç duyulan noktalarda asayişi sağlama görevi gerçekleştirmektedir. Türk Silahlı Kuvvetleri’nin İnsani Yardım Tugayı, Malatya’daki enkazda arama kurtarma çalışmalarına aralıksız devam etmektedir. KKTC’de konuşlu bulunan 14’üncü Zırhlı Tugay Komutanlığı personeli, arama kurtarma çalışmalarına destek için Mersin’e gelerek deprem bölgesine intikal etmektedir. Hatay Kırıkhan’daki arama kurtarma faaliyetlerine destek sağlayan 5’inci Kolordu İstihkam Alayı Doğal Afetler Arama Kurtarma Timi’nin çalışmaları sürmektedir. 41’inci Komando Tugay Komutanlığında görevli Mehmetçikler, arama tarama faaliyetlerine aralıksız devam etmektedir. TSK, kurduğu hava koridoru aracılığıyla A400M nakliye uçaklarının da bulunduğu 37 hava aracı ile arama kurtarma ekiplerini ve yardım malzemelerini taşımakta, yaralı vatandaşlarımızı tahliye etmektedir. TSK’nın envanterindeki CH-47 ve AS-532 tipi helikopterler sisli ve karlı havaya rağmen deprem bölgelerindeki çalışmalara başarılı bir şekilde destek vermektedir. Deniz Kuvvetlerine ait TCG SANCAKTAR, TCG BAYRAKTAR ve TCG OSMANGAZİ gemileri, deprem bölgesine uyku tulumu, battaniye, çadır ısıtıcısı, jeneratör, gıda malzemeleri ve arama kurtarma teçhizatlarının yanı sıra iş makinaları taşımaktadır. İskenderun Limanı’na demirleyen TCG İskenderun gemisi, afet bölgesindeki yaralıları Mersin’deki hastanelere taşımak için görevlendirilmiştir.
YALAN HABER
“Hatay’da Yıkılan Binaları Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Ödül Verdiği Servet Altaş’ın Firması Ser-Al İnşaat Yaptı” İddiası
DOĞRUSU NE?
Anadolu Yayıncılar Derneği’nin düzenlediği ödül töreninde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın elinden ödül alan Servet Altaş’ın Hatay’da birçok inşaat projesi olan Ser-Al inşaat firmasıyla herhangi bir ilişkisi yoktur.
Servet Altaş, Ordu’da yaşayan, Ordu MÜSİAD başkanlığını yapan ve Hatay’da hiçbir yatırımı olmayan bir iş insanıdır. Dezenformasyonun sebebinin isim benzerliği olduğu ve sosyal medyada yer alan iddiaların gerçeği yansıtmadığı tespit edilmiştir.
YALAN HABER
“HDP’li Ağrı Patnos Belediyesi’nin Deprem Bölgesine Ulaştırmaya Çalıştığı Yardım Aracına Kaymakamlık Tarafından El Konuldu” İddiası
DOĞRUSU NE?
Ülkemizin her yerinde olduğu gibi Patnos’ta da deprem bölgesine gönderilmek üzere yardımlar toplanmıştır. Patnos Belediyesi’nde toplanan yardımların yüklendiği bir aracın; trafik sigortası, muayenesi ve plakası bulunmadığı tespit edilmiştir. Ayrıca ilgili araç, uzun yol kış şartlarına da elverişli olmayışı sebebiyle Patnos Belediye Başkanı Emrah Kılıç ve beraberindekilerin kendi rızasıyla, kaymakamlığın yardım toplama alanına teslim edilmiştir. Bahse konu yardımlar, yardım toplama tırlarına yüklenerek AFAD tarafından Ağrı’daki AFAD Yardım Toplama Merkezi’ne sevk edilmiştir. Dolayısıyla herhangi bir şekilde kaymakamlığın yardım malzemelerine el koyduğu iddiası gerçeği yansıtmamaktadır.
YALAN HABER
“Macaristan’dan Gelen Yardım Ekibi Kötü Muameleye Maruz Kaldı” İddiası
DOĞRUSU NE?
Bir televizyon kanalında iddia edilen ve sosyal medyada da yer alan “Türkiye’ye gelen Macar kurtarma ekibinin kötü muameleye maruz kaldığı” iddiaları gerçek dışıdır.
Macaristan Büyükelçisi Viktor Matis, sosyal medya hesabından Macar kurtarma ekibini taşıyan otobüsün benzini bitince benzin parasını halktan birinin ödediğini, poğaça aldıkları yerde dükkân sahibinin elindeki poğaçaların yarısını hediye ettiğini açıklamıştır.
YALAN HABER
“Hatay Havalimanı’nın Ankara Büyükşehir Belediyesi Tarafından Onarıldığı” İddiası
DOĞRUSU NE?
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı koordinesinde İGA Airport ekipleri tarafından havalimanında onarım çalışmalarına başlanmıştır. Ankara Büyükşehir Belediyesi’ne ait araçlar, diğer birçok belediyenin araçları gibi moloz ve hafriyat atıklarının taşınması için havalimanında görevlendirilmiştir.
YALAN HABER
“İsrail’den Gelen Yardım Ekibi Bekletiliyor” İddiası
DOĞRUSU NE?
İsrail’den gelen yardım ekibi, diğer ülkelerden gelen yardım birimleri gibi koordinasyon amaçlı kısa bir süre bekletilmiştir. Uzun süreli bir bekleyiş ya da kasıtlı bekletme söz konusu değildir. Dışişleri Bakanlığı’ndan edinilen bilgiye göre, gelen yardım ekipleri koordinasyon ve işlemlerden sonra afet bölgelerine intikal ettirilmiştir. İddianın kaynağı olan Fatih Altaylı son açıklamasında, “İsrailli kurtarma ekibi görev yerine intikal etmiş.” ifadelerini kullanmıştır.
YALAN HABER
“Milano Başkonsolosluğu, İtalyanlardan Diyanet Vakfı’na Bağış Göndermesini İstedi” İddiası
DOĞRUSU NE?
Türkiye’nin yurt dışı temsilciliklerinin hepsi, afetle ilgili aynı çağrıları paylaşmıştır. Bu çağrılarda, nakdi yardımların başta AFAD olmak üzere, Kızılay ve Türkiye Diyanet Vakfı’nın web sitelerinden yapılabileceği belirtilmiştir. Milano Başkonsolosluğu’nun resmi hesapları incelendiğinde; AFAD, Kızılay ve Diyanet Vakfı’na yardımda bulunabileceği yönünde paylaşımların yapıldığı görülmektedir. Bu paylaşımlardan sadece biri baz alınarak, yapılan çağrılarla ilgili manipülasyon yapıldığı tespit edilmiştir.
YALAN HABER
“Afet Bölgesine Giden İş Makinaları Engelleniyor” İddiası
DOĞRUSU NE?
8 Şubat saat 22:00 itibariyle depremden etkilenen bölgelerde 5 bin 531 araç ve iş makinası, arama kurtarma çalışmalarında fiilen kullanılmaktadır. Bu sayı her geçen saat artarken ihtiyaca göre çevre illerden de kaydırmalar yapılmaktadır. Bölgedeki çalışmalara destek vermek için gelen bazı iş makinaları, plan ve koordinasyonun ardından yönlendirilmektedir. Aksi takdirde planlı hareket etmeyen araçlar, bölgedeki çalışmaları sekteye uğratacak trafik yoğunluğu ve karmaşaya neden olmaktadır. Bir engelleme veya keyfi bekletme durumu söz konusu değildir.
YALAN HABER
“Samsun’da Bir Saat İçerisinde 6.3 Şiddetinde Deprem Olacak” İddiası
DOĞRUSU NE?
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan bir ses kaydında geçen, “Samsun’da bir saat içerisinde 6,3 şiddetinde deprem olacak’’ şeklindeki iddia tamamen asılsızdır.
Samsun Valiliği’nden yapılan açıklamada, saat 13:24’te Elbistan merkezli meydana gelen 7,6 büyüklüğündeki depremden Samsun’un da etkilendiği ve şu ana kadar bildirilen herhangi bir olumsuzluğun bulunmadığı belirtildi. Açıklamada vatandaşların, “Samsun’da 1 saat içerisinde deprem olacak” şeklindeki asılsız iddialara itibar etmemeleri ve resmi kaynakların açıklamalarını takip etmeleri çağrısında bulunuldu.
YALAN HABER
“Kahramanmaraş’ta Deprem Anı” İddiasıyla Paylaşılan Bazı Görüntüler
DOĞRUSU NE?
Sosyal medyada, “Kahramanmaraş’ın Pazarcık ilçesinde meydana gelen deprem anı” iddiasıyla paylaşılan bazı görüntüler ilgili deprem anına ait değildir.
Söz konusu görüntülerin, 30 Ekim 2020’de İzmir’in Seferihisar ilçesinde meydana gelen 6.6 şiddetindeki deprem anına ait olduğu tespit edilmiştir.